piątek, 29 marca, 2024

Spisz to kraina historyczna położona na terenie dwóch państw: Polski (niewielka część) i Słowacji.

Region przez 300 lat pozostawał we władaniu królów Polski. Został przekazany pod zastaw pożyczki udzielonej przez króla Władysława Jagiełło władcy węgierskiemu Zygmuntowi Luksemburskiemu. Polska utraciła większość terenu podczas pierwszego rozbioru.

Na Słowackim Spiszu odwiedziłam 4 miejscowości: Poprad, Kieżmark, Białą Spiską i Podolinec.

Spisz
Charakterystyczna spiska dzwonnica

Zwiedzanie Spisza

Poprad

Centrum miasta Poprad

Poprad nad rzeką Poprad. Miasto traktowane jest głównie jako baza wypadowa w Tatry, posiada wiele miejsc noclegowych i lokali gastronomicznych.

Centrum Popradu to przede wszystkim Plac św. Idziego (Námestie svätého Egídia), który swą nazwę przejął od kościoła św. Idziego, wzniesionego na środku placu. Kościół wybudowano w XIII w., a we wnętrzu można obejrzeć gotyckie malowidła. Obok znajduje się dzwonnica z ozdobną attyką, charakterystyczna budowla Spisza. Podobne spotkam w każdej odwiedzonej miejscowości. Na placu znajduje się też kościół ewangelicki z niewielkim skwerem i fontanną przed wejściem. Plac otaczają ładne kamienice i współczesne bloki. Tą część miasta potraktowałabym bardziej na przyjemne miejsce na kawę lub obiad.

Poprad plac św. Idziego
Kościół ewangelicki
Stare i nowe (budynki) przy placu św. Idziego

Dzielnica Spiska Sobota

Ale Poprad ma swoją perełkę – dzielnicę Spiska Sobota oddaloną 2 km od centrum. Kiedyś było to samodzielne miasteczko, którego nazwa pochodzi od odbywającego się co sobotę targu.

Na miejscu zastałam klimatyczny i spokojny brukowany rynek. W centralnym miejscu stoi kościół św. Jerzego (sv. Juraja) z ołtarzem wykonanym przez mistrza Pawła z Lewoczy. Plac otaczają urokliwe mieszczańskie kamienice, niektóre z nich z niewielkimi oknami i wysokimi dachami.

Dzielnica Spiska Sobota
Spisz – dawna zabudowa
Kamienice
Spiska Sobota

Gdzie na obiad i kawę

Na kawę: Beňovský Bistro&Market w dzielnicy Spiska Sobota to kawiarnia, bistro i sklep z lokalnymi wyrobami. Kawa z niewielkim deserem i widokiem na zabytkowy rynek smakowała wybornie. W sklepie kupiłam sery, ale w sprzedaży są też przetwory, swojskie masło, ekologiczne warzywa a nawet lada ze mięsem i wędlinami.

Na obiad: Restauracja „Hodovňa” (centrum Popradu, 1. maja 215/5) dania tradycyjnej kuchni słowackiej.

Kieżmark

Atrakcje Kieżmarka

Kieżmark jest spokojnym, zabytkowym miasteczkiem.

Głównym i najczęściej odwiedzanym zabytkiem Kieżmarka jest renesansowy zamek wybudowany na przełomie XIV i XV w. Wejście na dziedziniec prowadzi przez okazałą bramę. W środku znajduje się muzeum z wystawami poświęconymi historii miasta i Spisza. Warto zajrzeć, zwiedzanie z przewodnikiem, wejście co godzinę.

Godziny otwarcia zamku: maj-wrzesień, pn.-nd. 9.00-17.00; październik-kwiecień pn.-pt. 9.00-16.00;
Bilety: normalny 6,00 €, ulgowy 3,50 €; szczegółowy cennik sprawdź tutaj.

Zamek
Brama prowadząca na dziedziniec zamku
Zamkowy dziedziniec

Kieruję się w stronę rynku. W jego centralnej części stoi ratusz, z którego wieży co godzinę rozlega się pozytywka z melodyjką. Wokół znajdują się mieszczańskie kamienice i skromniejsze domy rzemieślników. Tu trzeba pospacerować, tak bez celu, zaglądając w uliczki i zaułki. W niektórych zakamarkach miasteczka można dostrzec stary kamienny bruk.

Ratusz
Kamieniczki w pobliżu ratusza
Jedna z uliczek
Zabytkowe kamienice

Wędrując uliczkami na pewno każdy dostrzeże kościół św. Krzyża (Bazilika svätého Kríža, Kostolné námestie) otoczony murem obronnym. Ołtarz główny prawdopodobnie został wyrzeźbiony w warsztacie mistrza Wita Stwosza.

Kościół św. Krzyża i stary kamienny bruk
Wnętrze kościoła

Kawałek dalej, tam gdzie kończy się starówka, znajduje się obiekt wpisany na listę UNESCO. To drewniany kościół ewangelicki wybudowany w 1681 r. Jego bryła tylko trochę przypomina kościół, a to z powodu rozporządzenia. Zapisano w nim, że ewangelickie świątynie można budować wyłącznie z drewna i gliny bez wież. Wewnątrz barokowy przepych i malowidła przedstawiające sceny biblijne (w środku nie wolno robić zdjęć).

Obok kościoła drewnianego, pod koniec XIX wieku wybudowano nowy kościół ewangelicki.

Godziny otwarcia drewnianego kościoła: maj-październik, pn.-sb. 9.00-11.30 i 12.30-16.30; szczegóły sprawdź tutaj.
Bilety obejmują wstęp do obu kościołów: normalny 5,00 €, ulgowy (dzieci, uczniowie) 2,50 €;

Drewniany kościół, w tle nowy kościół ewangelicki

A może spacer z widokiem? Ścieżka Lesopark Sever

Spacer z widokiem na Tatry to propozycja dla osób, które mają nieco czasu, a zajrzeli już w każdy zakamarek starówki. Otoczenie jest trochę zaniedbane, ale ruch w terenie zawsze jest korzystny.

Ścieżka edukacyjna Lesopark Sever została wytyczona w leśnym terenie, gdzie niektóre drzewa mają po 120 lat. Ścieżkę wyposażono w 11 tablic informacyjnych (po słowacku). Nie piszę o tym aby zachęcać do zgłębiania języka słowackiego, ale podpowiedzieć, że w miejscu tablicy nr 6 jest najlepszy widok na Tatry. Długość ścieżki wynosi 2,4 km. Punkt początkowym znajduje się obok niewielkiego parkingu położonego w odległości 400 m od zamku. Dojście ulicą Pod lesom.

Ścieżka edukacyjna
Punkt nr 6
Widok na Tatry – u mnie w czapie z chmur

Gdzie na obiad i kawę

Na kawę: Le Colonial Cafe (Hlavné námestie 192) ciekawie urządzona kawiarnia i dobra kawa.

Na obiad: Restauracja Paloma Kežmarok (Hlavné námestie 180/10) popularne bistro z daniami obiadowymi, burgerami i makaronami.

Le Colonial Cafe

Biała Spiska

Atrakcje Białej Spiskiej

Biała Spiska (Spisska Bela) to kolejne miasteczko z zabytkowym malutkim centrum. Podłużny rynek otaczają kamienice. Uwagę zwraca charakterystyczna biała dzwonnica wybudowana w XVI w. W dzwonnicy wiszą trzy dzwony: z 1573 r., 1651 r. i z 1558. Ten ostatni pękł i ponownie został odlany w 1750 r. Obok znajduje się kościół św. Antoniego Pustelnika z XIII w. Nie miałam możliwości wejść do środka, ale z opisu wynika, że wyposażenie jest zbiorem dzieł od czasów budowy do lat współczesnych.

Kilka kroków dalej znajduje się muzeum Jozefa Maksymiliana Petzvala (1807-1891). Ale kto to taki?

Jozef Maksymiliana Petzval był wybitnym matematykiem, profesorem Uniwersytetu Wiedeńskiego. Zajmował się optyką - udoskonalił soczewki. Jego wynalazek znalazł zastosowanie w fotografii, lornetkach, kinematografii oraz teleskopach astronomicznych. 

Godziny otwarcia muzeum: wt.-sb. 10.00-16.30; w pierwszą niedzielę miesiąca od 10.00-16.30, bezpłatnie;
Bilety: normalny 3,00 €, ulgowy 2,00 €;

Przeszłam się jeszcze ulicami Slnečná i Štefánikova (na północ od rynku). Tu też są zabytkowe kamienice ale przede wszystkim ładne widoki na położony nieco wyżej rynek.

Muzeum Jozefa Maksymiliana Petzvala
Uliczka
Widok na rynek z kościołem i dzwonnicą

Zamek (Kaštieľ Strážky)

Ale do Białej Spiskiej przyjeżdża się głównie aby obejrzeć renesansowy biały zamek (Kaštieľ Strážky). Zabytek położony jest 2 km od centrum Białej Spiskiej.

Zamek zwiedza się z przewodnikiem. W salach m.in. meble i przedmioty codziennego użytku. Dziedziniec zamku otoczony jest arkadami, a na jego środku stoi studnia. Jest też kawiarnia ze stolikami wyłącznie pod arkadami. Oferta skromna.

Godziny otwarcia zamku: śr.-nd. 10.00-17.00; szczegóły sprawdź tutaj.
Bilety: normalny 3,50 €, ulgowy 1,00 €;

Koniecznie trzeba przejść się po parku, który graniczy z rzeką Poprad. Kiedy tam byłam słońce przyjemnie grzało więc usiadłam na ławce wpatrując się w płynącą wodę. Podobno ostatnia właścicielka zamku, Margita Czóbelova, przychodziła tu codziennie bez względu na pogodę, aby wykąpać się w rzece. Po jej śmierci w 1972 r. obiekt został przejęty przez Słowacką Galerię Narodową. Skromny nagrobek Margity Czóbelovej znajduje się w parku wraz z kilkoma innymi zmarłymi członkami rodziny.

Naprzeciwko zamku, po drugiej stronie ulicy znajduje się (oczywiście) nieodzowna renesansowa dzwonnica z attyką. Jednak ta wyróżnia się dekoracją sgraffitową z motywami myśliwskimi i roślinnymi. A obok późnogotycki kościół św. Anny.

Zamek
Zamkowy dziedziniec, w tle kawiarenka pod arkadami
Poprad
Dzwonnica i kościół

Gdzie na obiad i kawę

Na kawę: Retro Cafe (Petzvalova 249/1) – na kawę i ciasto w stylu retro.

Na obiad: Central Pub Pizza&Coffee (Hviezdoslavova 9) pizze i makarony w ładnym otoczeniu.

Podolinec

Atrakcje Podolinca

Podolinec to kolejna klimatyczna miejscowość. Samochód parkuję w pobliżu renesansowej dzwonnicy (nie mogło jej zabraknąć) i kościoła WNMP. Jednak tutaj uwagę przyciągają, widoczne w oddali, wysokie kościelne wieże. To Kolegium Pijarów założone za panowania Stanisława Lubomirskiego w 1642 r.

Rynek
Kościół
Kolegium Pijarów

Tak jak w poprzednich miasteczkach, tak i tu spacer długim rynkiem jest przyjemnością, ale zaglądam też w boczne uliczki. Klimat jak nie z tego wieku.

Kamienice
Rynek
Boczna brukowana uliczka

Ciekawostką są częściowo zachowane lub odtworzone mury obronne widoczne w kilku miejscach m.in. przy urzędzie miejskim i Kolegium Pijarów.

Fragment muru obronnego
Zrekonstruowany fragment murów

Gdzie na obiad i kawę

Na kawę i obiad: Pod Gaštanom – Peter Smandra na obiad i relaks przy kawie.

Gdzie dalej

Zajrzyj do pobliskiej Lubowli – to też Spisz. Wybierz się w Tatry Słowackie a przy planowaniu możesz zerknąć na moje propozycje łatwych wycieczek. Blisko też stąd do Czerwonego Klasztoru i w Pieniny.

Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.

Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.

http://

 
Tags: , ,

Related Article

Subscribe
Powiadom o
guest

2 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Urszula
1 rok temu

Świetna wycieczka! Architektura dzwonnic rzeczywiście jest niezwykła i niespotykana. A Spiska Sobota i mnie urzekła klimatem i piękną zabudową:)))

We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website.

SENIORKA Z PLECAKIEM

SENIORKA Z PLECAKIEM

2
0
Would love your thoughts, please comment.x