Legnica jest jednym z tych miast gdzie braki lub wyburzenia zabytkowej zabudowy uzupełniono współczesnymi blokami. Ale nie narzekam, nic nie zmienię, a to co ocalało warte jest zobaczenia. Ponadto miasto położone jest na terenie zagłębia miedziowego więc nie mogłam pominąć obejrzenia Muzeum Miedzi.
O Legnicy
Legnica jest miastem powiatowym położonym na Równinie Legnickiej między rzekami Kaczawa i Czarna Woda. Udokumentowane ślady osadnictwa sięgają plemion Słowian. Była również stolicą Księstwa Legnickiego a w XX w. przez krótki czas stolicą województwa. Jest jednym z czołowych miast Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy jest głównym ośrodkiem przemysłu miedziowego w Polsce i jednym z największych na świecie. Wydobyciem zajmuje się KGHM Polska Miedź S.A. Oprócz miedzi (ósmy producent w świecie – dane z 2023r.) ze złoża pozyskuje się srebro (drugie miejsce w świecie – dane z 2023r.). Poza tym w mniejszych ilościach produkuje się platynę, ołów, złoto, molibden, ren, kwas siarkowy, selen, siarczan miedzi, siarczan niklawy.
W Legnicy zachowało się kilkadziesiąt zabytkowych obiektów, począwszy od XIII w. Najstarsze zabytki to Zamek Piastowski, fragmenty murów obronnych, katedra oraz kościół Marii Panny.
Stare Miasto
Zwiedzanie rozpoczynam od rynku. Dużym plusem jest to, że został wyłączony z ruchu i mimo bloków, jest przyjemnym miejscem. Na jego środku zachowały się tzw. kramy śledziowe czyli osiem wąskich mieszczańskich kamienic. Obok nich, dzieli je tylko teatr, stoi Stary Ratusz, który bardziej przypomina barokowy pałac. Stary ratusz użytkowany jest przez teatr na biura, garderoby, salę klubową, archiwum. W przyziemiu mieści się Kawiarnia Ratuszowa.
Jest też Nowy Ratusz, w którym mieści się Urząd Miasta, ale ten znajduje się nieopodal przy Placu Słowiańskim. Warto mu się przyjrzeć, bo nie jest aż tak nowy, ma około 120 lat.
Ale wróćmy jeszcze na rynek. Tam w zabudowie śródrynkowej z łatwością odnajdziesz renesansowy dom Pod Przepiórczym Koszem. Nazwę zawdzięcza cylindrycznemu wykuszowi. Jedna ze ścian oraz wykusz zdobione są sgraffitem przedstawiającym triumf bogini Cerery, polowanie na jelenia, sceny z bajek Ezopa. Inny budynek zdobiony pięknym sgraffitem znajduje się przy reprezentacyjnej ulicy Najświętszej Marii Panny.
Kieruję się w stronę katedry. Tak, obok świątyni znajduje się fontanna Neptuna działająca od XVIII w. Kilka kroków dalej umieszczono fragment dawnych torów tramwajowych wraz z wmurowaną w nawierzchnię tablicą pamiątkową upamiętniającą legnickie tramwaje działające w latach 1898 – 1968. I jeszcze jest Julek w czapce z gazety i procą w tornistrze. Sympatyczna współczesna rzeźba przedstawiająca dzieciństwo sprzed kilkudziesięciu lat.
W średniowieczu miasto otoczono murami obronnymi. Wjazd zapewniały cztery bramy. Większość obwarowań rozebrano w XIX w. Do dnia dzisiejszego zachował się nieduży fragment murów z Wieżą Chojnowską oraz stojąca samotnie Wieża Głogowska.
Ciekawym miejscem, którego nie udało mi się zobaczyć jest mauzoleum ostatnich Piastów Śląskich znajdujące się w kościele św. Jana (ul. Ojców Zbigniewa i Michała).
Katedra śś. Piotra i Pawła
Katedra śś. Piotra i Pawła wzmiankowana jest już w 1208 r. w dokumencie wystawionym przez Henryka Brodatego. Obecny kościół wzniesiono w XIV w., a w kolejnych wiekach rozbudowano. W końcu XIX w. kościół przebudowano w stylu neogotyckim.
Jednym z najstarszych elementów wyposażenia katedry jest późnoromańska chrzcielnica wykonana z brązu (XIII w.). Została ozdobiona scenami z życia Chrystusa. Zwróć też uwagę na kamienną ambonę wykonaną w latach 1586-1588 podtrzymywaną przez biblijne postacie. W grupie gotyckich kamiennych rzeźb odszukaj patronów katedry, Apostołów Piotra i Pawła w braterskim objęciu oraz nagrobek księcia Wacława I i księżnej Anny. Interesujący jest również barokowy ołtarz główny z XVIII w.
Muzeum Miedzi
Muzeum Miedzi mieści się w w XVIII-wiecznym pałacu cystersów. Zanim weszłam do środka, przyglądam się jego fasadzie. Nad wejściem znajduje się balkon a na nim ustawiono dwie duże figury, przedstawiają św. Jadwigę i Jana Chrzciciela.
W muzeum znajduje się ciekawa ekspozycja poświęcona historii Legnicy, ale mnie najbardziej interesowała część poświęcona wydobyciu, przeróbce i zastosowaniu miedzi.
Zbiory Muzeum Miedzi zajmują dwa pobliskie budynki, wspomniany pałac cystersów i Akademię Rycerską.
Czynne: sprawdź na www.muzeum-miedzi.art.pl bo to dosyć skomplikowane;
Wstęp: bilet normalny 10 zł, ulgowy 6 zł; środa bezpłatnie.
Zamek Piastowski
Jedną z najważniejszych budowli miasta jest zamek, który przez ponad 750 lat był siedzibą książąt piastowskich. Obecnie w zamku mieszczą się instytucje oświatowe.
Zamek częściowo jest udostępniony do zwiedzania. Co dokładnie można zobaczyć i w jakich godzinach dowiedz się na www.muzeum-miedzi.art.pl.
Ja Zamek Piastowski zobaczyłam tylko z zewnątrz. Jest to potężna budowla, której początki sięgają XIII wieku, jednak ze powodu wielu przebudów i odbudów można dopatrzyć się w nim chyba wszystkich stylów. Z wystroju wnętrz nie zostało nic, ponieważ zamek spłonął w 1945 r.
Kościół Marii Panny
Kościół Ewangelicko-Augsburski Marii Panny jest jedną z najstarszych budowli w Legnicy, wzmiankowany w 1192 r. Obecny wygląd świątynia zawdzięcza przebudowie z XIX w.
Po wejściu do kościoła pierwsze co rzuca się w oczy to dosyć osobliwe filary pomalowane w geometryczne wzory. Ale to co najbardziej przyciąga moją uwagę to bajecznie kolorowe witraże powstałe w latach 1905-1906 przedstawiające m.in. biblijne postacie. W wyposażeniu wnętrza zwracają uwagę drewniane rzeźby będące częścią ołtarza głównego oraz drewniana ambona z XIX w.
W kościele jest możliwość wspiąć się na wieżę, z czego chętnie korzystam. To chyba najwyżej położony punkt widokowy w Legnicy. Początkowo schody są dosyć wygodne. Jednak końcowy odcinek może być małym wyzwaniem – trzeba wejść po stromych drewnianych stopniach i przejść (przecisnąć się?) przez raczej nieduży otwór w stropie (jak na zdjęciu poniżej).
Czynne: od 1 maja do 30 września; śr.-pt. 11.00-16.00, sb.-nd. 13.00-18.00.
Wstęp na wieżę: dorośli 10 zł, młodzież i dzieci 4 zł.
Park Miejski
Park Miejski to rozległy, wydłużony teren ciągnący się wzdłuż rzeki Kaczawy. Najbliżej centrum położony jest Kozi Staw z którego tryskają fontanny. Na drugim jego końcu znajduje się fontanna multimedialna w otoczeniu kwiatowych rabat. Oba miejsca łączy długa, bardzo długa i szeroka aleja lipowa. Zainteresowani mogą w parku odszukać platany, klony, dęby, jesiony i wiele innych.
Gdzie zjeść
Restauracja Don Giovanni (ul. NMP 1, blisko katedry) smaczne dania obiadowe oraz desery.
Restauracja Hong Ha nad Kozim Stawem w parku miejskim. Lokal polecam bardziej ze względu na przyjemne położenie nad samą wodą. Kuchnia azjatycka, dobra ale nie wyróżniająca się niczym specjalnym.
Co dalej
Jeśli już przy metalach jesteśmy to może wybierz się do Kopalni Złota w Złotym Stoku. W pobliżu Legnicy odwiedź Kościoły Pokoju w Świdnicy i Jaworze a także Lubomierz, miasteczko z muzeum Kargula i Pawlaka. I nie pomiń zamku Książ w Wałbrzychu.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
