Wieluń odwiedziłam ze względu na jego bogatą historię oraz zabytki, chociaż tych niewiele się zachowało. Poza tym zwiedziłam Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie oraz obiekty drewnianej architektury. Wcześniej natomiast byłam w Załęczańskim Parku Krajobrazowym.
W treści wpisu:
- co zobaczysz w Wieluniu
- podróż w czasie do szlacheckiego dworku
- zabytki drewnianej architektury
Wieluń
Wieluń, miasto z ponad 700-letnią historią, pełniło w przeszłości funkcję stolicy ziemi wieluńskiej. To w tym regionie spadły pierwsze pociski rozpoczynające II wojnę światową. Naloty zniszczyły około 75% zabudowań miasta, przez co do dziś zachowało się niewiele zabytków.
W centrum znajduje się klasycystyczny ratusz dobudowany do średniowiecznej Bramy Krakowskiej. Ta brama to część dawnych, XIV-wiecznych murów obronnych. Kiedyś fortyfikacje otaczały miasto na długości 1,3 km i miały około 8 metrów wysokości. Dziś najdłuższy zachowany fragment mierzy 100 metrów.
Centralnym punktem Wielunia jest rynek, który niestety sprawia wrażenie zaniedbanego – z niedziałającą fontanną, niewielką ilością zieleni i zbyt dużym ruchem samochodowym. Warto przespacerować się uliczkami, gdzie zachowały się nieliczne zabytkowe budynki.
Tuż obok rynku dostrzegam ruiny kościoła farnego zbombardowanego a następnie wysadzonego w powietrze przez Niemców. Właściwie pozostały tylko jego fundamenty, ale to właśnie one symbolizują ogrom zniszczeń wojennych. Obok stoi Dzwon Pamięci oraz pomnik ofiar bombardowania Wielunia, które przypominają o tragicznej historii.
Niedaleko zajrzałam do kościoła św. Józefa wybudowanego w XVIII w. przez ojców Pijarów, który początkowo pełnił funkcję świątyni przyklasztornej. Najbardziej godne uwagi są obraz w ołtarzu głównym, krucyfiks i rzeźbiona ambona.
Muzeum Ziemi Wieluńskiej mieści się w dawnym klasztorze bernardynek. Placówki nie odwiedziłam, ale jeśli kiedyś tam dotrzesz, wewnątrz zobaczysz wystawy: historyczną, archeologiczną i etnograficzną. Wszelkie szczegóły znajdziesz na stronie: www.muzeum.wielun.pl
Centrum miasta otacza teren zielony, który powstał w miejscu dawnej fosy. Kiedyś stał tam zamek, a teraz na jego fundamentach wznosi się klasycystyczny pałac, będący siedzibą władz miejskich.
Najstarszą świątynią w Wieluniu jest kolegiata Bożego Ciała. Kościół wraz z klasztorem powstał w XIV w. z inicjatywy Kazimierza Wielkiego dla ojców augustianów. Teraz, po wielu przebudowach, łączy w sobie elementy gotyckie, barokowe i klasycystyczne.
Ożarów – Muzeum Wnętrz Dworskich
Niedaleko Wielunia, w Ożarowie, znajduje się Muzeum Wnętrz Dworskich, będące oddziałem Muzeum Ziemi Wieluńskiej, mieszczący się w dworze wybudowanym w 1757 roku. Dwór do 1945 r. należał do rodziny Meske.
Na teren dworu wchodzę aleją wybrukowaną polnymi kamieniami i od razu czuję jego historyczny klimat.
Do zwiedzania przeznaczono parter, gdzie starannie odtworzono różnorodne pomieszczenia, takie jak salon, gabinet, salon myśliwski, sypialnie, jadalnie i buduar pani domu. Zgromadzone eksponaty to głównie pamiątki pochodzące z dworów ziemi wieluńskiej, co nadaje wnętrzu autentyczności. Szczególnie podobały mi się inkrustowane szafy i skrzynie z XVIII i XIX w. oraz piece kaflowe. Dodatkowo takie detale jak dawne zapiski wydatków, koronki czy fotografie sprawiają ważenie nadal zamieszkałego.
Po zwiedzeniu wnętrz idę przejść się po parku otaczającym dwór. Zachowały się tu resztki dawnego drzewostanu, głównie ponad 150-letnie dęby pamiętające czasy świetności posiadłości.
Godziny otwarcia: wt.-pt. 9.00-15.30, sb. 9.30-16.30, nd. 10.30-17.30; poniedziałek nieczynne.
Bilet: normalny 10 zł, ulgowy 5 zł; niedziela – wstęp bezpłatny.
Szczegóły sprawdź na www.muzeum.wielun.pl
Kocilew – wiatrak
Niedaleko Ożarowa, w Kocilewie (zaledwie 900 m od dworu) znajduje się zabytkowy wiatrak. Prowadzony przez Henryka Kowalskiego, wiatrak działał do 1960 r. po czy popadł w ruinę z powodu zakazu prywatnego przemiału zboża. Wiatrak zrekonstruowano i obecnie jest atrakcją turystyczną udostępnioną do zwiedzania. Wiatrakiem opiekuje się Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie i tam należy umówić się na jego zwiedzanie.
Drewniane kościoły
W regionie ziemi wieluńskiej i graniczącej z nią ziemi lublinieckiej (woj. śląskie), znajduje się wiele cennych drewnianych kościołów. Nie są tak powszechnie znane jak te z południowo-wschodniej Polski, z których wiele trafiło na listę UNESCO.
Ich zwiedzanie bywa utrudnione, ponieważ zwykle nie można zajrzeć do ich wnętrza poza godzinami nabożeństw. Brak łatwo dostępnych informacji, kto posiada klucze i byłby chętny otworzyć kościół. Tak więc kościoły obejrzałam tylko z zewnątrz, ale warto było. Są one położone blisko siebie, często w odległości zaledwie kilku kilometrów, co ułatwia planowanie trasy.
Grębień
Szczególnym przykładem drewnianej architektury ziemi wieluńskiej jest kościół św. Trójcy w Grębieniu (10 km od Wielunia). Ten niezwykle cenny modrzewiowy drewniany kościół datowany jest na około 1500 rok. Okucia w drzwiach pochodzą z czasów budowy świątyni. Całe wnętrze pokrywają renesansowe malowidła.
Obok wybudowano dzwonnicę, ale ta jest znacznie młodsza, pochodzi z XIX w.
Kadłub
Drewniany kościół św. Andrzeja Apostoła w Kadłubie jest kolejnym przykładem późnogotyckiego budownictwa drewnianego. Zbudowany również z drewna modrzewiowego. Jego budowa datowana jest na I połowę XVI w., choć niektóre źródła wskazują na datę około 1648 r. Wyposażenie wnętrza: ołtarze, ambona, rzeźby pochodzą z XVII-XVIII w. Natomiast starszym i cennym zabytkiem jest gotycki dzwon z XV w. umieszczony w wolno stojącej dzwonnicy.
Gaszyn
Kościół pw. Najświętszego Imienia Maryi w Gaszynie jest również świetnym przykładem budownictwa sakralnego w regionie. Powstał w XVI w. (dokładna data nie jest znana), później wielokrotnie rekonstruowany. We wnętrzu zachowała się belka tęczowa z krucyfiksem oraz ołtarz główny z XVII w.
Gdzie dalej
Jeśli szukasz spokojnych i mniej znanych miejsc do zwiedzania, wybierz się do Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Dla miłośników historii ważne może być to, że tereny te jako pierwsze zostały zaatakowane na początku II wojny światowej, o czym wspominam we wpisie dotyczącym Muzeum Dywizjonu 303 i okolic Kłobucka. Odwiedź też Byczynę, która jest prawie w całości otoczona fortyfikacjami oraz poznaj urok drewnianych kościołów ziemi lublinieckiej.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
