Wracałam ze zwiedzania zachodniej Polski. Miałam jeszcze trochę czasu, a Oleśnica była mi po drodze, więc czemu nie? Wiedziałam, że jest tam duży zamek i starówka ale taka niekompletna, poprzetykana blokami. Ale o co chodzi z hasłem reklamowym „Miasto wież i róż„?
W treści wpisu:
- czy warto zwiedzić zamek
- co ciekawego znajduje się w bazylice
- miasto róż – ale o co chodzi
Oleśnica to powiatowe miasto położone nad rzeką Oleśnicą, 30 km na północny-wschód od Wrocławia. Jego nazwa pochodzi od drzewa olchy.
Atrakcje Oleśnicy
Oleśnica była dawniej targową osadą położoną przy ważnych szlakach handlowych, obok której znajdował się gród obronny. Pierwszą wzmiankę o miejscowości stwierdzono w dokumencie wystawionym w 1230 r. przez Henryka Brodatego.
Nie będę opowiadać o historii miasta, ale jeśli jesteś zainteresowany dziejami Oleśnicy, zajrzyj na www.olesnica.pl. Miasto postarało się o dobre opracowanie ze zdjęciami i filmikami.
Czy wiesz
Początki lokacji miasta. Dokument lokacyjny Oleśnicy wydano w 1255 r. Albert i Richolf dostali za zadanie realizację zapisów dokumentu czyli pomiary, opracowanie planów miasta, nadzorowanie budowy. Najpierw wytyczono prostokątny rynek o wymiarach 140 x 70 metrów, z którego wychodziło 12 ulic. Teren podzielono na działki przeznaczone pod zabudowę. Jednocześnie wyznaczony pod miasto teren zaczęto otaczać fortyfikacjami drewniano-ziemnymi a także wykopano fosę.
Zamek Książęcy w Oleśnicy
Zwiedzanie rozpoczęłam od zamku. Do centrum miasta dojechałam ulicą Wałową, przy której u podnóża zamku znajduje się duży bezpłatny parking. Już z tego miejsca jest ładny widok na zabytek, choć częściowo przysłonięty drzewami.
Zamek Książęcy jest renesansową budowlą wzniesioną na wcześniejszej warowni. To najcenniejszy i najbardziej okazały zabytek w mieście. Był siedzibą książąt oleśnickich, a pod koniec XIX w. wszedł w posiadanie rodziny von Hohenzollern, którzy rezydowali na zamku do 1945 r. Po II wojnie, ogołocony z wszelkiego wyposażenia obiekt, przeznaczono na Komendę Hufca ZHP, szkoły, w końcu utworzono Centrum Kształcenia i Wychowania OHP.
Na dziedziniec zamkowy otoczony tarasami i krużgankami wchodzę przez okazałą bramę. W jednym z naroży wznosi się wieża ozdobiona sgraffito. To co oglądam jest wynikiem wielu przebudów i remontów. I mam tu na myśli mury zewnętrzne. Wewnątrz zachowały się nieliczne dekoracje, kominek i dosyć kontrowersyjny eksponat – spreparowana głowa słonia. Prawdopodobnie zwierzę zostało upolowane w Indiach przez ostatniego właściciela.
Zamek zwiedzam w towarzystwie audioprzewodnika, który otrzymuję w kasie. Idziemy więc przez dziedziniec, sale zamkowe, korytarze, krużganki, wchodzimy na wieżę z widokami na miasto.
Najwyżej położonym punktem, na który można wejść jest galeryjka otaczająca zamkową wieżą. Zdobi ją osiem kamiennych lwów trzymających tarcze herbowe. Z tej perspektywy widać jak niewiele pozostało z zabytkowej zabudowy Oleśnicy, dominują bloki.
Godziny otwarcia: od 10.00 – 18.00; dni i godziny otwarcia zależą od sezonu; szczegóły sprawdź tutaj.
Bilety: normalny 25 zł, ulgowy 20 zł; audioprzewodnik w cenie biletu.
Bazylika św. Jana Apostoła
Dawni właściciele z zamku mogli przejść krytym łącznikiem do położonego obok kościoła, obecnie Bazyliki. Świątynia pełniła rolę kościoła zamkowego oraz miejsca pochówku książąt oleśnickich i ich rodzin.
Bazylika św. Jana Apostoła wybudowana w XIV w. była w późniejszych latach remontowana przez co zobaczymy elementy gotyku, renesansu, baroku. Obiekt najbardziej ucierpiał w 1900 r., kiedy to wydarzyła się katastrofa budowlana – zawalił się dach niszcząc część wyposażenia. Pomimo szkód ocalały najcenniejsze zabytki: Loża Książęca, Biblioteka Łańcuchowa, Mauzoleum.
Ciekawostka
W kościele znajduje się jedyna w Polsce Biblioteka Łańcuchowa. Biblioteka pełniła funkcję publicznej czytelni a łańcuchy miały uniemożliwić wyniesienie ksiąg. Podobno znajdują się tam woluminy z XVI w.
Do Bazyliki mogłam tylko zajrzeć z przedsionka, aby zwiedzić wnętrze, bibliotekę oraz mauzoleum należy wcześniej się umówić.
Godziny otwarcia: zwiedzanie Bazyliki jest możliwe po wcześniejszym umówieniu; prawdopodobnie w miesiącach letnich otwarte jest w wyznaczonych godzinach; szczegóły sprawdź tutaj;
Bilety: normalny 20 zł, ulgowy 17 zł;
Mury obronne
W XIV wieku miasto otoczono fortyfikacjami, budując je obok wcześniejszych wałów drewniano-ziemnych. Mury obronne sięgały 7-8 metrów wysokości. Na teren średniowiecznej Oleśnicy prowadziły cztery bramy, do obecnych czasów zachowała się jedna, Brama Wrocławska. I muszę przyznać, że wybudowana z czerwonej cegły brama jest ozdobą miasta, wyróżnia się wśród miejskiej zabudowy. Pozostałe bramy rozebrano ponieważ ich wąskie przejazdy utrudniały transport towarów.
Natomiast niemal w całości zachowały się mury obronne, choć w obniżonej wysokości. Stało się tak ponieważ wcześniej dobudowano do nich budynki, których integralną częścią były ceglane fortyfikacje.
Starówka
Najważniejszym punktem starówki jest rynek, w którego centralnej części znajduje się ratusz z wieżą oraz kilka innych budynków. Jako ciekawostkę wspomnę, że kilka wieków wcześniej budynek ratusza pełnił rolę nie tylko miejsca obrad rady miasta. W w piwnicach mieściło się więzienie a także magazyn wina i piwa.
Na przestrzeni wieków budynek kilkukrotnie płonął a w czasie II wojny legł w gruzach. To co oglądamy obecnie jest rekonstrukcją XIX-wiecznego ratusza. Dużym plusem rynku jest to, że wyłączono go z ruchu samochodowego, można więc swobodnie spacerować po placu.
Niestety zabudowa Oleśnicy w czasie działań wojennych została w znacznej części zniszczona, a w ich miejscu wybudowano bloki. Mimo to watro przejść się uliczkami, bo i tu można znaleźć przyjemne miejsca, placyki lub kamienice.
Miasto róż
Oleśnica promuje się jako „Miasto wież i róż„. Wieże były – zamkowa i kościelne. Ale o co chodzi z różami? Spotkałam kilka tych kwiatów – jako mural na ścianie bloku, na sklepowej wystawie i pomnik dziewczynki z różą na rynku. Natomiast prawdziwych różanych krzewów widziałam niewiele, a może nie trafiłam we właściwe miejsce.
Coś zjeść
Na kawę. Kawiarnia Amaretto (Rynek 54), dobra kawa, do kawy też spory wybór ciast i deserów; w sezonie stoliki również na zewnątrz, więc można poobserwować rynek.
Na obiad. Da Mario Ristorante (ul. Pocztowa 2), kuchnia włoska a więc pizze i różne makarony. Smacznie choć trochę długo czekałam na zamówienie.
Gdzie dalej
Oleśnicę zaliczyłabym raczej do lokalnych atrakcji. Dla okolicznych mieszkańców będzie fajnym miejscem jednodniowej wycieczki. Jeżeli mieszkasz dalej, wpisz Oleśnicę jako jeden z punktów dłuższej trasy.
Koniecznie zobacz Wrocław oraz Świdnicę. Jeśli lubisz przyrodę zajrzyj do ogromnego Ogrodu Botanicznego w Wojsławicach albo mniejszego Arboretum w Lipnie. A może Twoja trasa będzie biegła w pobliżu Byczyny, otoczonego murami miasteczka z rzadka odwiedzanego przez turystów.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
