czwartek, 3 października, 2024

Ustroń położony w Beskidzie Śląskim kojarzony jest głównie z sanatoriami mieszczącymi się (częściowo) w charakterystycznych budynkach w kształcie piramid oraz wypoczynkiem w otoczeniu gór. Niewiele osób wie, że jeszcze nie aż tak dawno Ustroń był prężnie działającym ośrodkiem hutniczym.

Tradycje hutnicze

Aby się dowiedzieć więcej na temat tradycji hutniczych idziemy do Muzeum Ustrońskiego, mieszczącego się w dawnym budynku dyrekcji huty. Już przed budynkiem widzimy wystawę maszyn oraz niewytop z wielkiego pieca.

Tradycje hutnicze Ustronia
Niewytop przed budynkiem muzeum. Mało widoczny budynek (za drzewami) po prawej stronie, to dawny hotel „Kuracyjny”
Tradycje hutnicze
Maszyny pracujące w zakładach

Po wejściu do muzeum najpierw oglądamy krótki film opowiadający historię hutnictwa w Ustroniu. Dowiadujemy się z niego, że zanim wybudowano budynek w którym się znajdujemy (ma około 220 lat), w 1772 roku założono hutę z Wielkim Piecem. To były początki, natomiast na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci powstało 5 ośrodków hutniczych rozmieszczonych wzdłuż Młynówki, odnogi Wisły.

Produkcja w zakładach zmieniała się na przestrzeni lat w zależności od potrzeb. Wytwarzano elementy stalowe wozów konnych, gwoździe, moździerze i kule armatnie, piece żeliwne, naczynia, narzędzia, płoty żeliwne, maszyny dla przemysłu górniczego, rolniczego, naftowego, młynów, kolei, wojska, kotły parowe, cysterny i wiele innych. Ostatni zakład zamknięto w 2008 roku, który w swym końcowym etapie produkował m.in. elementy do samochodów. Imponująca działalność i historia.

Zainteresowanych rozszerzeniem wiedzy dotyczącej przemysłu hutniczego i metalurgicznego w Ustroniu odsyłam na stronę muzeum.

Muzeum Ustrońskie
Muzeum Ustrońskie
Muzeum Ustrońskie
Muzeum Ustrońskie
Tradycje hutnicze
Wystawa poświęcona hutnictwu

W muzeum obejrzymy także sprzęty codziennego użytku, zabawki, stroje oraz wystawę poświęconą początkom uzdrowiska. 

Tradycje hutnicze
Kolekcja sprzętów, ubrań, zabawek
Muzeum
Wystawa zabawek
Muzeum Ustrońskie
Zabawki – miałam dokładnie takiego kaczora jak na zdjęciu

Tradycje uzdrowiskowe

Kuracjusze przyjeżdżali do Ustronia już w XVIII wieku. Początkowo zalecano zimne kąpiele rzeczne oraz kuracje żętycowe (serwatka powstała przy produkcji owczego sera, miała pomagać na schorzenia płucne).

Na początku XIX wieku otwarto hotel „Kuracyjny”, sąsiadujący z budynkiem dyrekcji oraz hutą. W tym czasie doszło do ciekawego odkrycia – woda ogrzewana żużlem wielkopiecowym pomagała na reumatyzm. Lecznicze okazały się związki siarki wytrącane w wodzie. W związku z odkryciem w ofercie hotelu pojawiły się kąpiele żużlowe. Odbywało się to tak, że robotnik ładował na taczkę gorący żużel, szybciutko przewoził do hotelu, gdzie od razu przygotowywano kąpiel.

Muzeum Ustrońskie
Wystawa poświęcona ówczesnemu uzdrowisku

Wymieniłam już trzy położone obok siebie obiekty, od którego zaczęła się działalność hutniczo-kuracyjna w Ustroniu:

  • budynek huty obecnie Zespół Szkół Technicznych,
  • biuro dyrekcji, obecnie muzeum,
  • hotel „Kuracyjny” obecnie Rezydencja Parkowa.

Do całości kompleksu brakuje nam jeszcze czwartego obiektu czyli zbiornika wodnego. Staw pełnił dwie funkcje: spiętrzał wodę do napędu maszyn (podobne stawy mieściły się przy każdym z pięciu ośrodków hutniczych) oraz był terenem rekreacyjnym dla mieszkańców i kuracjuszy. Znajdował się obok huty i jednocześnie naprzeciwko hotelu. Kąpano się w nim, pływano łódkami, a groblę stawu służącą do spacerów nazywano promenadą wielkopiecową. Staw nadal istnieje i służy celom rekreacyjnym.

Poniżej plakat reklamowy hotelu „Kuracyjnego”. Dowiadujemy się z niego między innymi, że posiłkowi towarzyszył koncert (na żywo oczywiście), a najdroższe obiady oferowano w cenie 2,00 zł. Ciekawe jak ta kwota ma się do obecnych cen?

Muzeum Ustrońskie
Oferta hotelu „Kuracyjnego”
Ustroń
Wnętrze restauracji hotelowej na fotografiach po prawej

Trudno sobie obecnie wyobrazić taki hutniczo-leczniczy konglomerat. Jak wówczas kuracjusze odbierali lokalizację hotelu, hałasującą obok hutę i dym z pieców? O tak zwanej jakości powietrza nie wiem czy ktoś wtedy myślał, mimo to kuracjuszy przybywało.

Gdzie dalej

Jeśli interesują Cię wędrówki po Beskidach może wybierz się na Szyndzielnię lub na Skrzyczne.

Inne miejsca które odwiedziłam możesz zobaczyć na mapie.

Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.

http://

 

http://

Tags:

Related Article

Subscribe
Powiadom o
guest

4 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Podróżniczka
3 lat temu

Dziękuję za wycieczkę i garść ciekawych informacji. Pozdrawiam 🙂

Urszula
3 lat temu

Fajnie, że zatrzymano pamiątki z tamtych, hutniczych czasów miasta. Ciekawa historia Ustronia. Też pamiętam te gumowe zabawki!
Fajne miejsce, dzięki za jego pokazanie:)))

We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website.

4
0
Would love your thoughts, please comment.x

SENIORKA Z PLECAKIEM