Toruń jest jednym z najpiękniejszych polskich miast. Kojarzony głównie z aromatycznymi piernikami i słynnym mieszkańcem – Mikołajem Kopernikiem. Dobrze zachowaną, pełną gotyckich zabytków starówkę wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Czy Kopernik jadał pierniki?
Spacerując uliczkami zabytkowego centrum miasta zastanawiałam się, czy słynny astronom mógł znać smak pierników. Obecnie kupimy je w wielu sklepach, od najprostszych okrągłych lub w kształcie serca do wyszukanych i raczej dekoracyjnych wzorów.
Mikołaj Kopernik w Toruniu
Mikołaj Kopernik przyszedł na świat 19 lutego 1473 roku w Toruniu w jednym z domów Koperników (ul. Kopernika 15 lub Rynek Staromiejski 36). Jego rodzice, Barbara i Mikołaj mieli czworo dzieci: Andrzeja, Mikołaja, Barbarę i Katarzynę. Rodzina była zamożna, ojciec zajmował się handlem miedzią, był też ławnikiem miejskim. Przyszły astronom został ochrzczony w dzisiejszej katedrze św. Jana, a w Toruniu spędził dzieciństwo i wczesną młodość. W wieku 18 lat wyjechał na studia do Krakowa i już do Torunia nie powrócił. Większość swojego życia związał z Fromborkiem, lecz wcześniej poszerzał swoją wiedzę oraz prowadził prace badawcze z astronomii w Bolonii, Rzymie, Padwie i Ferrarze.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o życiu Kopernika, odsyłam do oficjalnej strony przygotowanej przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Historia wypieku pierników
Pierniki zaczęto wypiekać w niemieckich miastach, skąd receptury trafiły do Torunia. Pierwsze wzmianki o toruńskich piernikach pochodzą z około 1380 roku i mówią o piekarzu Mikołaju Czanie, który prawdopodobnie, obok chleba, trudnił się wypiekiem korzennych ciastek.
Już w średniowieczu wypiekano dwa rodzaje pierników: miękkie i figuralne. Miękkie zjadano jako przekąskę, suchar wojskowy lub lekarstwo, ponieważ dzięki zawartości ostrych przypraw pobudzały trawienie. Natomiast figuralne wyciskano na kunsztownych drewnianych formach. Traktowano je jako upominki i były przechowywane jak cenne przedmioty. Niestety nie wiemy jak ówczesne pierniki wypiekano, ponieważ receptur pilnie strzeżono. Najstarszy przepis na toruńskie pierniki pochodzi z 1725 r. A to jego fragment:
Weź miodu przaśnego, ile chcesz, włóż do naczynia, wlej do niego gorzałki mocnej sporo i wody, smaż powoli szumując, aż będzie gęsty, wlej go do niecki, przydaj imbieru białego, goździków, cynamonu, gałek, kardamonu, hanyżu nie tłuczonego, skórek cytryn drobno krajanych, cukru ileć się będzie zdało
Można stwierdzić, że Mikołaj Kopernik znał smak aromatycznych pierników. Kiedy się urodził, pierniki w Toruniu wypiekano przynajmniej od stu lat. Poza tym astronom pochodził z majętnej rodziny a tylko takie mogły pozwolić sobie na zakup smakołyku, ponieważ ze względu na drogie przyprawy wyrób nie należał do tanich.
Zwiedzanie Torunia
W trakcie krótkiego pobytu nie ma możliwości zobaczenia wszystkich atrakcji. Jednak oprócz spaceru po zbytkowym centrum warto zzwiedzić któreś z muzeów. My wybraliśmy Dom Mikołaja Kopernika oraz Muzeum Etnograficzne.
Rynek Staromiejski
Zwiedzanie Torunia rozpoczęliśmy od Rynku Staromiejskiego otoczonego gotyckimi kamienicami. Ta część miasta miała charakter kupiecki, a swoje bogactwo opierała na międzynarodowym handlu. W takiej właśnie kupieckiej rodzinie przyszedł na świat Mikołaj Kopernik.
Centralną część placu zajmuje okazały Ratusz Staromiejski będący siedzibą Muzeum Okręgowego. Jeśli nie decydujemy się na zwiedzanie muzeum, trzeba koniecznie wejść na jego piękny dziedziniec, częściowo obrośnięty pnączem. Oczywiście na rynku nie mogło zabraknąć pomnika Mikołaja Kopernika, który ustawiono obok ratusza.
Godziny otwarcia i ceny biletów sprawdź na stronie Muzeum Okręgowego.
Katedra św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty
Kilka kroków od rynku przy ulicy Kopernika wchodzimy do gotyckiej katedry św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty. To tutaj został ochrzczony Mikołaj Kopernik. Wnętrze kościoła wypełniają cenne dzieła sztuki, z czego najstarsze pochodzą z XIV wieku.
Dom Mikołaja Kopernika
Muzeum Mikołaja Kopernika zorganizowano w dwóch budynkach należących kiedyś do rodziny Koperników. Zwiedzanie rozpoczynamy od piwnicy przechodząc na kolejne kondygnacje. Multimedialne muzeum prezentuje dokonania astronoma oraz codzienne życie mieszczańskiej rodziny. Z ciekawością przyjrzałam się słynnemu dziełu Kopernika „O obrotach ciał niebieskich”, które ukazało się w marcu 1543 r.
W muzeum jest także mała wystawa poświęcona średniowiecznym sposobom leczenia. Dowiedziałam się z niej o pewnym kuriozum: jak leczyć pacjenta z depresją? – Pacjenta należy łaskotać.
Godziny otwarcia i ceny biletów sprawdź na stronie muzeum.
Mury Miejskie i Krzywa Wieża
Budowę murów miejskich rozpoczęto około 1246 roku a ich nieodłącznym elementem były bramy, baszty i barbakany. Z pozostałych do obecnych czasów trzech bram najbardziej okazałą jest Brama Klasztorna, mnie bardziej podobała się Mostowa, ze wzglądu na miękkie wyokrąglone kształty. Innym charakterystycznym elementem murów jest baszta Krzywa Wieża, zwana tak z powodu odchylenia od pionu o 1,4 m. Jej pochylenie prawdopodobnie było wynikiem osunięcia się podłoża. Warto przyjrzeć się budynkom w pobliżu Krzywej Wieży – to dawne spichlerze.
Ruiny Zamku
Zamek krzyżacki wybudowano w końcu XIII wieku, jednak w 1454 r. zamek został zdobyty przez toruńskich mieszczan i wkrótce rozebrany. Ruiny zamku można zwiedzać, my jednak obejrzeliśmy go tylko z zewnątrz.
Godziny otwarcia i ceny biletów sprawdź na stronie zamku krzyżackiego.
Uliczki starówki
Najbardziej reprezentacyjną ulicą Starego Miasta jest ulica Szeroka. Watro jednak przejść się innymi uliczkami i zaglądać w malownicze zaułki. W trakcie spaceru przechodzimy obok teatru „Baj Pomorski”, gdzie nasz wzrok przyciąga wyjątkowe wejście do obiektu.
Rynek Nowomiejski
Rynek Nowomiejski miał i nadal ma charakter targowy, a został wytyczony w średniowieczu jako centralny plac Nowego Miasta Torunia. Tą część zamieszkiwali głównie rzemieślnicy, wobec czego była biedniejsza i skromniejsza niż Rynek Staromiejski i jego otoczenie.
Muzeum Etnograficzne i skansen
Interesujące Muzeum Etnograficzne prezentuje kulturę ludową północnej Polski. Zwiedzanie rozpoczynamy od sal wystawowych, które uatrakcyjniają multimedialne prezentacje i filmy. Następnie przechodzimy do niewielkiego skansenu zorganizowanego obok muzeum. Oglądamy między innymi budynki mieszkalne z przydomowymi ogródkami, wiatrak, młyn. Zadbano także o wyposażenie chat oraz o pokazowe uprawy. Skansen w środku miasta to rzadkość, przenosimy się na wieś bez opuszczania miasta.
Tereny zielone przy starówce
Z Muzeum Etnograficznego kierujemy się w stronę Wisły, przechodząc przez park ciągnący się po zachodniej stronie starówki. Alejkami wśród zieleni docieramy do Bulwaru Filadelfijskiego.
Bulwar Filadelfijski
Bulwary nadwiślańskie są miejscem, którego nie można pominąć. Na nabrzeże Wisły najlepiej przyjść o zachodzie słońca (lub wschodzie). Pochodzenie nazwy Bulwar Filadelfijski związane jest z Filadelfią, partnerskim miastem Torunia.
Promenadę zbudowano w miejscu dawnego nabrzeża portowego. Kiedy idziemy wzdłuż Wisły mamy świetny widok na mury obronne i kolejne bramy. Po drodze, naprzeciwko Bramy Mostowej, napotykamy taras widokowy symbolizujący pierwszą przeprawę przez Wisłę. Właśnie w tym miejscu w 1500 roku wybudowano jeden z najdłuższych drewnianych mostów w ówczesnej Europie. Miał około 600 metrów długości. Dawne służby utrzymujące obiekt miały po zimie pełne ręce roboty, ponieważ każdego roku kra w różnym stopniu uszkadzała obiekt.
W trakcie przyjemnego spaceru nadwiślańskim bulwarem nie mogłam się pozbyć myśli, że miejsce wymaga remontu i ciekawszego zagospodarowania.
Gdzie nocować
W Toruniu znajdziemy noclegi o różnym standardzie. My nocowaliśmy w hotelu „Kopernik” przy ulicy Wola Zamkowa i mogę to miejsce polecić. Hotel znajduje się przy starówce i posiada wygodny duży parking. Niech Cię nie zraża nieciekawy wygląd zewnętrzny, ponieważ obiekt oferuje przyjemne i duże pokoje. W cenie zawarto dobre śniadanie, które podczas naszego pobytu dostarczane było jeszcze do pokoju.
Podsumowanie
W Toruniu warto spędzić więcej czasu niż jeden dzień. Na miejscu czeka na nas nie tylko świetnie zachowana średniowieczna starówka ale również interesujące muzea. Poza ścisłym centrum warto odwiedzić XIX-wieczne forty, Park Miejski lub wybrać się w rejs po Wiśle.
Jeśli jesteś zainteresowany, możesz poszerzyć wiedzę na temat historii Torunia.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
