Rzeka Białka przepływa przez malowniczy teren powiatu częstochowskiego. Głównym celem wycieczki są dwa drewniane młyny w gminie Lelów położone nad rzeką Białką. Dowiedziałam się o nich wertując mapy i informacje w poszukiwaniu nieodległych, mało znanych miejsc.
Jedziemy do Białej Wielkiej, odległej o 2,5 km od Lelowa.
Dwa drewniane młyny nad rzeką Białką
Młyn w Białej Wielkiej
Biała Wielka to wieś położona w pobliżu Lelowa w powiecie częstochowskim. Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Białka, przy której usytuowany młyn, należący dawniej do posiadłości dworskiej.
Samochód parkujemy przy bramie wjazdowej na teren opuszczonego pałacu.
Przed bramą ustawiono dwie tablice informacyjne. Jedna wspomina właściciela posiadłości, Walentego Zwierkowskiego, radcę powiatu lelowskiego oraz posła na sejm, który mieszkał tu w I połowie XIX w. Z drugiej dowiadujemy się, że kolejny właściciel przebudował pałac pod koniec XIX w. Równocześnie z budową obiektu powstał park dworski. Do pałacu należały także stawy hodowlane, młyn, tartak, budynek mieszkalny z sadem oraz gorzelnia.
Po wojnie w pałacu przez jakiś czas działała szkoła podstawowa i przedszkole, a w 2001 obiekt został sprzedany w prywatne ręce.
Obecnie trudno ocenić stan pałacu. Przez bramę dawno nikt nie wchodził, a gęsta roślinność uniemożliwia choćby spojrzeć na zabytek. Zdjęcie z lat wcześniejszych można zobaczyć tutaj.
Idziemy drogą wzdłuż Białki w kierunku oddalonego o 450 metrów młyna, dawniej należącego do właściciela pałacu. Po przeciwnej stronie rzeki ciągnie się zarośnięty park pałacowy, miejscami widać stawy. Miejsce jest urokliwe i bardzo spokojne, w spacerze towarzyszy nam świergot ptaków.
Po jakimś czasie w oddali widać drewniany młyn. Budynek pochodzi z 1935 r., jest trzykondygnacyjny, częściowo murowany a jego otoczenie wyjątkowo malownicze. Młyn podobno nadal działa.
Do samochodu wracamy równoległą do asfaltowej gruntową drogą z widokiem na pola.
Trasa spaceru długości 1,2 km
Młyn w Bogumiłku
Jedziemy 2 km dalej do przysiółka Bogumiłek. Mijamy dawny dwór mieszczący obecnie Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Tuż za nim znajduje się kolejny młyn.
Obiekt jest ogromny. Nigdy wcześniej nie widziałam tak wielkiego drewnianego młyna. Został wybudowany w latach 30-tych XX w. Ma podpiwniczenie i trzy kondygnacje. Natomiast wieżyczka, gdzie umieszczono szyb napędowy, posiada pięć kondygnacji. Obiekt znajduje się w rękach prywatnych i jest obecnie wykorzystywany jako mała elektrownia wodna.
Jestem pod wrażeniem imponujących rozmiarów obiektu. Aby sobie wyobrazić jego ogrom, zwróć uwagę na osobę na tle „drewnianego wieżowca”.
Co w pobliżu
We wpisie 10 pomysłów na wiosenny spacer znajdziesz więcej propozycji jednodniowych wycieczek z atrakcjami. Natomiast na mapie zaznaczyłam wszystkie opisane na blogu miejsca.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
