Na zwiedzanie zamku w Olsztynie k/Częstochowy wybrałam się pewnego marcowego i prawie bezwietrznego dnia.
Co o tej porze roku udostępniono do zwiedzania? Czego nie udało się zobaczyć?
Położony na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej zamek w Olsztynie wybudowany został w ramach systemu obronnego Małopolski. Najbardziej charakterystycznym elementem ruin jest cylindryczna wieża o wysokości 35 metrów, którą można dostrzec już z daleka.
Historii co nieco
Pierwsza wzmianka o olsztyńskim zamku pochodzi z dokumentu z 1306 roku, choć wiadomo, ze zamek istniał już wcześniej. Później, na polecenie króla Kazimierza Wielkiego został rozbudowany stając się jednym z największych zamków na pograniczu śląsko-małopolskim. W kolejnym stuleciu obiekt rozbudowywano, a miejscowości wyrosłej poniżej warowni nadano prawo organizowania targów. W 1545 r. na zamku gościł król Zygmunt August. W połowie XVII w. Szwedzi zrujnowali warownię i spalili miasto. Zamku nie odbudowano, a raczej rozbierano w celu pozyskania budulca z przeznaczeniem na domy oraz kościół.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat historii zamku, zajrzyj tutaj.
Atak na zamek i śmierć kilkuletniego dziecka.
Przytoczę jedno z najtragiczniejszych wydarzeń związanych z zamkiem w Olsztynie. W 1587 r. zamek atakuje arcyksiążę Maksymilian Habsburg. Obroną twierdzy dowodzi starosta olsztyński Kasper Karliński. Kolejne szturmy zostają odparte i Maksymilian zamierza się wycofać.
Wtedy jeden z jego popleczników, Stanisław Stadnicki, wpada na szatański pomysł. W odległym o kilkadziesiąt kilometrów Karlinie pozostał 6-letni syn starosty. Stadnicki napada na dwór, pali go i porywa dziecko wraz z piastunką. Dziecko zostaje użyte jako żywa tarcza podczas kolejnego szturmu. Jednak Kasper Karliński krzyczy: „Wpierw byłem Polakiem niż ojcem”. Dziecko ginie, zamek nie został zdobyty a wojska austriackie wycofują się. Pogrążony w rozpaczy Kasper umiera 3 lata później.*
*www.zamekolsztyn.pl
Zwiedzanie zamku
Zamek posadowiony jest na wzgórzu, dzięki czemu widoczny jest z daleka. Podobno można go nawet dostrzec z wieży klasztoru na Jasnej Górze.
Jeśli zaparkujecie na jednym z dwóch dużych parkingów (jeden blisko rynku, drugi przy kościele) to dojście do terenu zamku zajmie nie więcej niż kilka minut.
Do naszych czasów zachowały się fragmenty murów części mieszkalnej, budynków gospodarczych oraz dwie wieże: cylindryczna i kwadratowa zwana basztą Sołtysią.
Aby zobaczyć zamek z bliska wchodzę na wzgórze. Po jednej stronie mam basztę Sołtysią, na którą w sezonie można wejść. Pewnie widoki z niej świetne, ale te które mogę podziwiać ze wzgórza też są niczego sobie, choć trochę przysłania je poranna mgła. Na pierwszym planie mam Olkusz a dalej na horyzoncie widać Częstochowę z jej blokami i zakładami przemysłowymi. Przesuwając wzrok w prawo dostrzegam Góry Towarne, po których już kiedyś wędrowałam.
Odwracając się w drugą stronę mam widok na wzgórza z odsłoniętymi skałami, gdzie zaplanowałam spacer, a będzie to Rezerwat Sokole Góry.
Wracam do zwiedzania zamku. Najpierw mijam pozostałości zabudowań gospodarczych a następnie części mieszkalnej. Tutaj schodzę w dół, gdzie znajduje się wejście do zrekonstruowanego fragmentu zamku. Wewnątrz będzie możliwość zobaczenia jaskini oraz wystawy dotyczącej jego historii. Ta część ma być udostępniona do zwiedzania od 01.04.2024 r.
Metalowa kładka prowadzi dalej wzdłuż resztek murów i wapiennych skał.
Warto również pochodzić po terenie wokół zamku, skąd wygląda równie interesująco.
Godziny otwarcia: codziennie 8.00/9.00 – 19.00/21.00 w zależności od sezonu.
Bilety: wstęp na zamek: normalny 10 zł, ulgowy 6 zł; wieża widokowa 5 zł i 3 zł; część odrestaurowana 15 zł i 10 zł;
Na zakończenie
W gablocie na olsztyńskim rynku znajduje się makieta zamku. Wykonano ją w oparciu o dostępne badania, choć nie ma całkowitej pewności co do jego wyglądu. Niestety zdjęć nie mam, ponieważ odbijające się od szyby światło prawie całkowicie je rozmazało.
Czy udało się wszystko zobaczyć? Nie. Pochodziłam po terenie zamku ale wieża widokowa i część odrestaurowana była zamknięta (tu podano, że czynne od 01.04.2024 r.). Odwiedziłam zamek w marcu a więc przed sezonem. Poza tym w tygodniu byłam jedynym zwiedzającym.
Ile zapłaciłam za wstęp? Nic. Na teren zamku weszłam przez otwartą bramę ale kasa była zamknięta.
Co dalej
W pobliżu zobacz unikatowe Jeziorko Krasowe, choć na pierwszy rzut oka może tego nie widać (znaczy, że to unikat). Ciekawą wycieczkę można zrobić do Mstowa, na Pustynię Siedlecką albo do mniej znanych ruin zamku w Smoleniu. Odwiedź też Częstochowę.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
