Muzeum Hymnu Narodowego. Czy wiedziałaś/wiedziałeś, że istnieje takie muzeum? Gdzie ono jest i dlaczego tam? O historii „Mazurka Dąbrowskiego”.
W treści wpisu:
- gdzie znajduje się muzeum
- jak pieśń stała się hymnem
- trochę o eksponatach
Dopiero niedawno dowiedziałam się, że takie muzeum istnieje. A że przejeżdżałam przez Kaszuby nadarzyła się okazja odwiedzenia placówki.
Gdzie to muzeum
Muzeum Hymnu Narodowego jest oddziałem Muzeum Narodowego w Gdańsku. Znajduje się w niewielkiej wsi Będomin, w powiecie kościerskim, województwo pomorskie. Mniej więcej w połowie drogi między Kościerzyną a miejscowością Nowa Karczma.
Dlaczego w Będominie?
Muzeum ulokowano w dworze szlacheckim, należącym w latach 1740 – 1785 do rodziny Wybickich. Tutaj urodził się Józef Wybicki, twórca „Mazurka Dąbrowskiego”, późniejszego hymnu państwowego Polski.
W 1978 r. w dworku zakończono prace renowacyjne i, jak czytam, przywrócono wygląd z II połowy XVIII w. Nie bardzo się znam, ale raczej wygląda dosyć nowocześnie. Pomijając ten fakt, w momencie otwarcia, było to pierwsze na świecie Muzeum Hymnu Narodowego.
Jak „Mazurek Dąbrowskiego” stał się hymnem
„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” Józef Wybicki napisał w lipcu 1797 r. we włoskim miasteczku Reggio’nell Emilia. Utwór zwano później „Mazurkiem Dąbrowskiego” na cześć generała Jana Henryka Dąbrowskiego, przyjaciela Wybickiego i twórcy Legionów Polskich.
Gen. Dąbrowski napisał do Wybickiego z Bolonii:
Żołnierze do Twojej pieśni nabierają coraz więcej gustu i my ją sobie często nucimy z winnym szacunkiem dla autora.
Utwór przez wiele lat funkcjonował jako pieść patriotyczna, wielokrotnie zmieniana i cenzurowana. Różne wersje i przeróbki tekstu przedstawiono w muzeum.
Dopiero 130 lat po napisaniu utwór stał się hymnem Polski. Dokładnie 27 lutego 1927 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP ogłosiło „Mazurek Dąbrowskiego” oficjalnym hymnem Polski.
Co zobaczysz na miejscu
Wjeżdżając na duży teren muzeum, pierwsze co zauważam to wielki zardzewiały orzeł. Dosyć intrygująca instalacja, ale tabliczka umieszczona obok orła udziela wyjaśnienia – wykonanie 2013 r., konstrukcja stalowa, skrzydła orła wykonano z 248 kos. Nowy musiał błyszczeć jak kosa naostrzona przez mojego dziadka.
W muzeum zgromadzono pamiątki po Józefie Wybickim i innych postaciach z jego epoki. Można zobaczyć dokumenty dotyczące historii Mazurka Dąbrowskiego.
O twórcy hymnu
Józef Rufin Wybicki herbu Rogala urodził się 29 września 1747 r. w Będominie w rodzinie średniozamożnej szlachty kaszubskiej. W wieku 8 lat rozpoczął naukę w Kolegium Jezuickim w Starych Szkotach (blisko Gdańska). W wieku 20 lat został posłem ziemi pomorskiej. Związał się z Konfederacją Barską i jako jej emisariusz przebywał na dworze wiedeńskim i berlińskim. W 1771 r. wyjechał do Holandii i na Uniwersytecie w Leydzie studiował prawo i ekonomię. Powrócił do kraju po I rozbiorze Polski. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, współtworzył Legiony Polskie we Włoszech, brał udział w wojnach napoleońskich. W 1807 r. przyczynił się do utworzenia Księstwa Warszawskiego a następnie Królestwa Polskiego. Zmarł w swoim majątku w Manieczkach 10 marca 1822 r.
Józef Wybicki miał dwie żony. Pierwsza zmarła tuż przed połogiem. Z drugą miał trójkę dzieci.
Dokładniejszy życiorys oraz działalność polityczną Józefa Wybickiego możesz poznać tutaj.
Dworek wyposażono w przedmioty z XVIII i początku XIX w. W zbiorach znajdują się meble, obrazy, dywany, broń. Dla mnie ciekawostką była biżuteria patriotyczna oraz kartki pocztowe z orłem.
Najcenniejszą kolekcją są muzykalia patriotyczne. W zbiorach znajdują się śpiewniki i nuty polskich pieśni m.in. nuty i tekst Mazurka Dąbrowskiego wydane w 1826 r. w Paryżu, w języku polskim i francuskim. Poza tym różne wersje Mazurka powstające w XIX w. oraz pozytywki, płyty gramofonowe z nagraniami polskich pieśni.
Godziny otwarcia wieży: wt.-sb. 9.00-16.00, nd. i święta 10.00-16.00.
Wstęp: bilet normalny 15 zł, ulgowy 8 zł; sobota bezpłatnie.
Gdzie dalej
Gdzie dalej? Jeśli nie zwiedzasz Kaszub, to może nad morze, do popularnego Władysławowa gdzie w okolicy również są ciekawe miejsca. Ale po drodze zdobądź najwyższy szczyt województwa pomorskiego – Wieżycę. Warto odwiedzić Pelplin z niezwykle cenną księgą Gutenberga. A jeśli interesują cię początki powstania Polski, zajrzyj do Kalisza.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
