Roztocze to zielone lasy, rzeki, faliste pola i kontakt z naturą. Zasmakowałam trochę w tej przyrodzie wybierając się na roztoczańskie szlaki. Moją bazą wypadową był Zwierzyniec, również zatopiony w zieleni.
W treści wpisu:
- spacer po Zwierzyńcu
- szlaki, kaskady, rzeki, widoki
Roztocze – kraina geograficzna obejmująca w Polsce część województwa lubelskiego i część podkarpackiego. Na jego obszarze utworzono Roztoczański Park Narodowy, kilka Parków Krajobrazowych oraz rezerwaty.
Atrakcje Zwierzyńca
Zwierzyniec jest niewielkim miastem położonym przy Roztoczańskim Parku Narodowym, nad rzeką Wieprz. To dobry punkt wypadowy do zwiedzania okolicy, ale warto również zobaczyć sam Zwierzyniec. Teren dawniej należał do hetmana Jana Zamoyskiego, który wybudował tu wiejską rezydencję – modrzewiowy dwór (rozebrany w XIX w.). A w okolicznych lasach utworzył rezerwat zwierzyny łownej. Mimo to właściciel podobno bardzo rzadko organizował polowania. Czy był to wyraz zamiłowania do przyrody?
W mieście spory teren zajmuje park z alejkami, kładkami, okazałymi drzewami i stawami. Obok przepływa Wieprz. Najbardziej znanym zabytkiem i jednocześnie malowniczo położonym jest Kościół św. Jana Nepomucena wzniesiony w połowie XVIII w. na wyspie. Wnętrze pokrywają iluzjonistyczne malowidła sugerujące istnienie ołtarza na ścianie. Kiedyś, zanim wybudowano kościół, Marysieńka (późniejsza żona Jana III Sobieskiego) urządziła na wyspie teatr.
Warto również zwrócić uwagę na dawny pałac Plenipotenta czyli zabytkową willę zarządców Ordynacji Zamojskiej, w którym obecnie mieści się Dyrekcja Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Trzy trasy po Roztoczu
Roztocze poznawałam wędrując trzema szlakami. Jeden z nich – Piaseczna Góra i Staw Echo – ma swój początek w Zwierzyńcu. Pozostałe dwa – Szumy nad Tanwią i Czartowe Pole – znajdują się na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej obok miejscowościach Rebizanty i Hamernia.
1. Piaseczna Góra i Staw Echo
Trasa jest pętlą. Rozpoczynam żółtym szlakiem na ul. Szkolnej w Zwierzyńcu. Szlak początkowo biegnie lasem, następnie prowadzi przez łąkę. Piaseczną Górę (298 m n.p.m.) zdobywam dzięki jej oznaczeniu. Taki tu teren, że trudno byłoby się zorientować czy to już szczyt, czy jeszcze nie.
Dalej ścieżka prowadzi w dół. Na skrzyżowaniu z zielonym szlakiem znajduje się Pomnik Pamięci Poległych Leśników. Tworzą go kamienie – małe, średnie, duże – jest ich blisko 60, ułożone po obu stronach ścieżki edukacyjnej. Upamiętnia zamordowanie 225 leśników i ich rodziny.
Ruszam dalej w dół. Po 400 metrach wchodzę na szlak niebieski, który zaprowadzi mnie nad Staw Echo i dalej do Zwierzyńca. Staw położony jest malowniczo u stóp wydmy, na której wybudowano taras widokowy i drewniane kładki.
I tu zaczął padać deszcz zapowiadany na dzisiejszy dzień. Do Zwierzyńca wróciłam w przeciwdeszczowej pelerynie w obfitych strugach wody.
Mapa trasy Piaseczna Góra i Staw Echo
Długość trasy: 5,4 km
Czas przejścia: prawie 2 godziny z przystankami na zdjęcia i nad Stawem Echo
2. Szumy nad Tanwią
Nazwa „Szumy nad Tanwią” związana jest z małymi wodospadami na rzece Tanew, zwanymi lokalnie szumami. Szlak uważany jest za jeden z najładniejszych na Roztoczu.
Zwykle wybierana jest jedna z dwóch tras:
– krótsza (2 km), wzdłuż Tanwi i powrót. Trasa kończy się polaną. Można iść obiema stronami rzeki, na tym odcinku są trzy kładki umożliwiające jej przekroczenie.
– dłuższa (8,7 km) jest pętlą i prowadzi do wodospadu Jeleń na rzece Jeleń. Tą trasę wybrałam.
Samochód zostawiam na dużym parkingu – jednorazowa opłata 10 zł. Tuż obok ustawiono rekonstrukcję budki dawnego przejścia granicznego między zaborami rosyjskim i austriackim.
Początkowo szlak prowadzi nad Tanwią (jak wspomniana wyżej trasa krótka). To najbardziej malowniczy odcinek, gdzie ścieżka biegnie tuż obok rzeki. Dalej, przez las, żółty szlak prowadzi do najwyższego wodospadu na Roztoczu, wysokiego na około 1,5 metra, do Wodospadu na Jeleniu.
Po dojściu do Wodospadu na Jeleniu zmieniam szlak na niebieski, którym dojdę z powrotem do parkingu. Ale po drodze jeszcze dwa ciekawe miejsca. Jednym z nich jest przejście przez rzekę Jeleń – ale to dalej, nie tam gdzie wodospad. Rzeka płynie tutaj w głębokim wąwozie. To był najtrudniejszy fragment na całej trasie, należało zejść do wąwozu po stromej i częściowo uszkodzonej skarpie. Na dole można było poczuć dzikość przyrody.
Drugim miejscem było wzgórze zwane Kościółek-Zamczysko mające długą historię.
Kościółek-Zamczysko
Na wzgórzu znaleziono ślady osadnictwa już z VIII w. oraz pozostałości grodziska datowanego na XII-XIII w. W XVIII wieku stała tu cerkiew grekokatolicka pw. św. Bazylego. Jednak ze względu na dosyć odludne miejsce postanowiono go rozebrać, a część wyposażenia przekazać do kościoła w Suścu. Ale wzgórze ma bliższą nam historię. W czasie II wojny chowali się tu partyzanci. Upamiętniają ich – drewniany i kamienny krzyż oraz pomnik.
Mapa trasy Szumy nad Tanwią i Jeleń
Długość trasy: 8,7 km
Czas przejścia: 3 godz. 10 minut – tyle zajęło mi przejście z przystankami
3. Rezerwat Przyrody Czartowe Pole
Zatrzymuję się na parkingu (bezpłatny) przy Rezerwacie Przyrody Czartowe Pole. To najkrótsza trasa z trzech wymienionych. Biegnie po obu stronach rzeki Sopot. W celu ułatwienia zwiedzania przygotowano pomosty, kładki i schody.
Szczególnie atrakcyjne są ścieżki położone najbliżej rzeki, a więc na poniższej mapce również ta nieoznakowana. Po drodze zobaczysz ruiny Papierni Ordynacji Zamoyskich. Na całej trasie gąszcz zieleni, szum rzeki i bajkowe widoki. Więc nie wiem skąd ta nieciekawa nazwa rezerwatu.
Ruiny Papierni
Papiernia została wybudowana w XVIII w. i należała do największych w Królestwie Polskim. W latach trzydziestych XIX w. produkowała rocznie około 4000 ryz papieru w dziewięciu gatunkach, co stanowiło 80 % całej produkcji w guberni lubelskiej. Wytwarzany był ręcznie, głównie ze szmat i zawierał znak wodny – monogram ordynata lub herb Zamoyskich. Do upadku papierni przyczyniły się powodzie oraz w 1883 r. pożar, po którym odbudowa zakładu stała się nieopłacalna.
Mapa trasy Czartowe Pole
Długość trasy: 1,3 km
Czas przejścia: pół godziny, warto przejść nieoznakowaną ścieżką przy samej rzece
Co dalej
Odwiedziłam już wcześniej miejsca związane z rodziną Zamoyskich, Zamość oraz pałac w Kozłówce. Warto też zwiedzić pałac w Łańcucie oraz wybrać się do Rzeszowa.
Inne miejsca które odwiedziłam zobacz na mapie.
Jeśli zechcesz czytać podobne artykuły, proszę zapisz się na mój newsletter. Będzie mi miło, jeśli dołączysz do grona pasjonatów podróży.
